شیر پروانه ای چیست
شیر پروانه ای دسته ای از شیرهای گردان هستند که در انها یک عضو مسدود کننده به شکل یک دیسک حول یک محور به اندازه 90 در جه میچرخد تا مسیر عبور سیال باز یا بسته شود.
نوع اصلی و اولیه شیرهای پروانه ای در سیستم های لوله کشی به عنوان ضربه گیر به کار میرود و از انها به ندرت برای قطع و وصل جریان استفاده میشود. این نوع شیر هنوز هنوز هم مهم ترین نوع شیرهای پروانه ای محسوب میشود.
پیدایش قطعات الاستومری در صنعت باعث شد که شیرهای پروانه ای با قابلیت قطع و وصل جریان و اب بندی خوب نیز ساخته شوند که در انها از قطعات الاستومری یکی از این ویژگیها را نداشته باشد برای استفاده در شیرهای پروانه ای مناسب نخواهد بود. برای هرکاربرد خاصی میتوان سازنده شیر در مورد جنس قطعات الاستومری ان مشورت کرد.
درشیرهای پروانه ای امروزی معمولا از مقعر نشیمنگاهی تفلونی استفاده میشود. در بعضی شیرهای پروانه ای که برای قطع و وصل جریان به کار میروند از قطعات نشیمنگاهی فلزی استفاده میگردد. با پیشرفت هایی که در ساخت شیرهای پروانه ای حاصل شده میتوان این شیرها را برای کاربردهای مختلف و با محدوده دما و فشار گسترده به کاربرد.
وقتی شیرهای پروانه ای کاملا باز میشود مقاومت کمی دربرابر عبور جریان دارد و هنگامیکه بین 15-70 درجه باز هستند حساسیت خوبی در کنترل شدت جریان دارند. در کنترل شدت جریان مایعات توسط شیرهای پروانه ای ممکن است کاویتاسیون به وجود اید و این بستگی به فشار بخار مایع و فشار مسیر خروجی شیر دارد.
کاویتاسیون در شیر پروانه ای
برای پیشگیری از کاویتاسیون در شیرهای پروانه ای میتوان از یک شیر بااندازه کوچکتر از لوله های متصل به ان استفاده کردو شیر را در حالت نیمه باز قرار دارد و یا میتوان طوری سیستم را طراحی کرد که افت فشار مورد نظر در چند مرحله اتفاق بی افتد.اگر یک شیر پروانه ای که مایع از ان عبور میکند.با سرعت بسته شود ممکن است پدیده ضربه قوچ در سیستم باید شیر پروانه ای را اهسته بست.
باتوجه به اینکه دیسک گردان در اغلب شیرهای پروانه ای با
یک حرکت مماسی از مقابل سطوح نشیمنگاهی بدنه عبور میکند این شیرها میتواند
برای کنترل جریان سیالاتی که ذرات جامد معلق در انها وجود دارد نیز به کار
روند. این ذرات جامد ممکن است به صورت پودر یا دانه باشد. این قابلیت به
استحکام و فرم قطعات نشیمنگاهی بستگی دارد. در خطوط لوله افقی شیرهای
پروانه ای باید طوری نصب شوند که میله انها در حالت افقی قرار گیرد. به
علاوه جهت باز شدن شیر باید طوری باشد که قسمت پایین دیسک از مواد جامدی که
پشت دیسک جمع شده اند براحتی جدا شوند و این کار با نصب شیر به صورت افقی
دبهتر انجام میگرد